آشنایی با هارمونیکا(سازدهنی)

در میان تمام سبک های موسیقی صدای سازدهنی‌ ها به گوش مـی ‌رسند. این ساز در موسیقی بزرگانی همچون لیتل والتـر(Little Walter)، جونیور ولز (Junior Wells)، هاولین ولف (Howlin’ Wolf)، جیمز کاتن (James Cotton) یا میک جگر (Mick Jagger) نواخته می‌شود اما هر یک صدایی منحصر به خود دارند...

در میان تمام سبک های موسیقی صدای سازدهنی‌ ها به گوش مـی ‌رسند. این ساز در موسیقی بزرگانی همچون لیتل والتـر(Little Walter)، جونیور ولز (Junior Wells)، هاولین ولف (Howlin’ Wolf)، جیمز کاتن (James Cotton) یا میک جگر (Mick Jagger) نواخته می‌شود اما هر یک صدایی منحصر به خود دارند.
ساز دهنی که نوای آن سالهاست روح و قلب همه را تسخیر کرده، سازی ساده است. از موسیقی کلاسیک گرفته تا کانتری گاوچران‌ها، از آهنـگهـای احساسی دور آتش کمـپ گرفته تا هیجان راک اند رول (Rock and Roll)، همه آنها با این ساز کوچک احساس خود را بیان کرده اند

اوتیس اسپن (Otis Span) که یکی از بزرگترین پیانیست های سبک بلوز است می گوید: 'هارمونیکا یا همان ساز دهنی مادر گروه موسیقی بلوز است'.

با انتخاب هارمونیکا برای یادگیری و نواختن‌،‌ شما به مسیری طولانی از نوازندگانی که قلبشان را از میان یک قطعه کوچک حلبی به تراوش در می‌آورند، می‏پیوندید.

از نظر تاریخی، چینی‌ های باستان نوعی سازدهنی با زبانه‌ های چوبی داشته‌ اند و موتسارت قطعه‏ ای برای سازدهنی شیشه‏ا ی نوشت

.

انواع هارمونیکا

هارمونیکا دارای دو نوع اصلی است. اولین نوع آن (Chromatic Harmonica) و تمام نتهای گام کروماتیک (اعم از پرده و نیم پرده) توسط آن قابل اجرا است. در ظاهر، این ساز دارای یک کلید در انتهای آن است که با فشردن آن، چه در موقع مکش (Draw) و چه در موقع دمش (Blow)، نت مربوط به هر حفره نیم پرده بالاتر نواخته می شود.

نوع دیگر این ساز، در گام دیاتونیک است (Diatonic Harmonica). همان گونه که از نام این ساز معلوم است، این نوع هارمونیکا در گام های کروماتیک ساخته می شوند و تنها دارای نتهای موجود در آن گام می باشند.
بنا بر این بسته به گام یک قطعه موسیقی، از هارمونیکا با کلید همان گام استفاده می شود و برای نواختن سایر نتهایی که در گام مربوط وجود ندارند از تکنیک های خاص زبان، حنجره و لب استفاده می شود.
به هارمونیکای دیانونیک، هارپ (Harp) نیز می گویند. این نوع ساز متداول ترین نوع هارمونیکا است و در موسیقی راک، فولک و به خصوص بلوز از آن استفاده می شود.

ساز دهنی کروماتیک برای قطعاتی مناسب است که ملودی آن بیش از 7 نت باشد. به همین خاطر این ساز تقریبا در موسیقی پاپ، و کلاسیک استفاده می شود. از استادان این ساز میتوان به 'ژان توتس تیلماتز' (Jean Toots Thielemans)؛ اشاره کرد و سبک او، تحولی در نوازندگی این ساز ایجاد کرد.
امروزه صدای دلنشین این ساز را در آهنگهای باب دیلن (Bob Dylan)، بروس اسپرینگستین (Bruce Springsteen) و نیل یانگ (Niel Young) میتوان تجربه کرد.
بسیاری از سیاه پوستان فقیر آمریکا، به دلیل ارزانی این ساز،از آن برای نواختن موسیقی تنهایی خود استفاده می کردند تا جایی که امروزه این ساز، به یکی از متداول ترین سازهای موسیقی بلوز تبدیل شده است.
ساز دهنی، سالهاست که در دستان میلیونها نوازنده بوده است و صدای آن بیانگر احساسات، هیجانات، شادی ها، غمها و آرامش افراد بوده و خواهد بود.